İfraz ve Tevhid

İfraz ve Tevhid

İfraz, “ayırma” anlamına gelir. Hukuk sistemimizde, daha çok imar hukukunda kullanılan ifraz terimi, kaynağını ve uygulama alanını İmar Yasası’nda bulur. İfraz, tıpkı tevhit gibi bir “imar planı uygulama yöntemi”dir. İfraz, İmar Yasası’nın öngördüğü usule bağlı kalınarak, belirli bir taşınmazın imar planına uygun şekilde bölünmesi, parçalara ayrılmasıdır. Tevhit ise, “birleştirme” anlamında kullanılır. Tıpkı ifraz gibi, belirli bir taşınmaza imar planının uygulanması için, farklı tapu kayıtlarına sahip taşınmazların birleştirilerek yeni ve bütün bir taşınmaz oluşturulması demektir. Tevhit ve ifraz, imar planlarının taşınmaz maliklerinin rızalarıyla uygulanma biçimlerinden biridir. Bunlar, taşınmaz maliklerinin arsalarında gözle görülür değişiklikler yapan ve tapu kayıtlarını değiştiren işlemler olduğundan, taşınmaz maliklerinin rızalarına bırakılmıştır. Elbette, imar planlarının uygulanmasında kullanılan tek yöntem ifraz ve tevhit yöntemleri değildir. Taşınmazların maliklerinin rızalarına bağlı olan bu işlemlerin dışında, maliklerin rızalarıyla bağlı olmayan imar planı uygulama yöntemleri de mevcuttur. Bilindiği gibi, bunların en başında, istimlak da dediğimiz “kamulaştırma” yöntemi gelir. Yani, sanıldığının aksine, imar planlarının uygulama hayatına geçirilmesi, taşınmazların maliklerinin rızalarına göre değişen bir durum değildir. İfraz ve Tevhit Uygulaması Ayırma (ifraz), tapu kütüğünde tek parsel olarak kayıtlı bulunan bir taşınmaz malın düzenlenen haritalara göre birden çok parçaya ayrılarak TAPU KÜTÜĞÜNE TESCİL edilmesi işlemidir. İmar Yasası’nın 15 ve 16’ncı maddeleri uyarınca; ifraz işleminin, parselasyon niteliğinde olan ve olmayan olarak iki çeşidi vardır: 1.Parselasyon niteliğinde olan ayırma (ifraz); imar parsellerini oluşturmak amacıyla ve parseller içerisinde yol, meydan, yeşil alan, park, otopark vb. kamu hizmetlerine ayrılan yerlerden herhangi birini kapsayacak şekilde yapılan ayırma işlemidir. 2.Parselasyon niteliğinde olmayan ayırma (ifraz); kamu hizmetlerine terk edilecek alanları kapsamında bulundurmayan ve yalnızca bir parselin birden fazla parçalara ayrılması işlemidir. İmar planlarına göre yol, meydan, yeşil saha, park ve otopark gibi umumi hizmetlere ayrılan yerlere rastlayan gayrimenkullerin bu kısımlarının ifrazına veya tevhidine izin verilmez. İmar parselasyon planı tamamlanmış olan yerlerde yapılacak ifraz veya tevhidin bu planlara uygun olması şarttır. Tevhit ise, imar parsellerinin tek başına istenen yapılaşma şartlarını yerine getiremedikleri hallerde ya da imar dışındaki kadastro parsellerinin birbirleri ile birleştirilmesinin istendiği hallerde yapılan bir işlemdir.